CANH TÁC CÀ PHÊ CHẤT LƯỢNG VÀ ĐA DẠNG
Cây cà phê là một trong những loại cây được trồng nhiều nhất trên thế giới. Trên thế giới có đến hơn 125 triệu người tham gia vào trồng trọt cà phê và xem đó là nguồn thu nhập chính. Thế nhưng, cà phê rất nhạy cảm với môi trường và thường xuyên bị bệnh. Đồng thời giá cũng dễ bị biến động bởi tình hình thị trường hay các yếu tố chính trị khác. Chuyên gia nhận định rằng các nông dân cần phải đa dạng hóa cây trồng để đảm bảo nguồn thu nhập. Cùng Cà phê Việt Thiên tìm hiểu về vấn đề này nhé!
Đa dạng hóa trong canh tác cà phê
Trong canh tác cà phê, đa dạng hoá có nghĩa là tăng nguồn thu nhập cho trang trại trồng cà phê bằng các sản phẩm khác. Khi cà phê không còn là nguồn thu nhập duy nhất, nông dân sẽ có thể giảm thiểu rủi ro vì mất mùa, rớt giá, có thu nhập bổ sung nhờ các sản phẩm khác từ đó cũng giúp ngành cà phê ổn định hơn.
Nhà nước Việt Nam hiện tại cũng đang khuyến khích các nông hộ trồng cà phê và các loại cây khác xen canh để đảm bảo nguồn thu nhập ổn định.
Phương pháp đa dạng hóa canh tác cà phê
Có rất nhiều hình thức và phương pháp đa dạng hoá canh tác cà phê được rất nhiều nơi áp dụng trên toàn thế giới. Nông dân sẽ phải dựa vào địa điểm, quy mô trang trại, điều kiện vùng trồng, nhu cầu của người tiêu dùng để lựa chọn phương pháp phù hợp nhất.
Chẳng hạn như trường hợp ở La Palma y El Tucan Coffee Growers, Colombia đã tiến hành trồng đậu đỏ, ngô, bí, tủy, bí ngô, ớt chuông, bơ, chuối và một số loại gỗ tốt giữa các cây cà phê. Kết quả là trong ba năm, thu nhập tại đây tăng thêm 8.000 USD từ các loại cây khác ngoài cà phê. Ngoài ra, nhờ trồng xen canh mà các bệnh hại cây trồng như bệnh rỉ sắt cà phê cũng giảm hẳn.
Hay là trường hợp của Ben Weiner của Gold Mountain Coffee Growers đã thực hiện một cách tiếp cận khác. Ông thành lập một “bảo tàng cà phê sống”. Trong đây sẽ có những hạt giống cà phê khác nhau. Một số loại cà phê sẽ phát triển tốt hơn ở độ cao lớn hơn, trong khi một số loại sẽ chống chọi tốt hơn với các bệnh như bệnh rỉ sắt trên cà phê. Bằng cách tìm hiểu kỹ đặc trưng của giống cây trồng, Gold Mountain và các đối tác có thể lựa chọn đa dạng hóa loại cà phê mà họ trồng sao cho phù hợp với môi trường trang trại. Khi sống trong môi trường thích hợp, cây cà phê sẽ tăng trưởng mạnh, năng suất hơn từ đó cũng giúp nông dân thu hút nguồn đầu tư hơn.
Hiện nay, nhiều nông dân đang thử nghiệm và sáng tạo nhiều phương pháp đa dạng hoá canh tác để nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng thu nhập. Một số tổ chức, cơ quan nhà nước tại các quốc gia trồng cà phê cũng đang ủng hộ các chương trình đa dạng hóa. Ví dụ, Liên đoàn những người trồng cà phê quốc gia ở Colombia đang thúc đẩy việc trồng xen cà phê và ngô.
Tại Việt Nam, theo Viện Khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên, hiện nay với 617.228 hecta cà-phê ở bảy tỉnh (năm địa phương vùng Tây Nguyên và hai tỉnh Bình Phước, Bà Rịa - Vũng Tàu) thì có hơn 115 nghìn hecta cà phê có trồng xen hồ tiêu, bơ, sầu riêng, điều, mắc ca, hồng, chanh dây… Qua thống kê, đến nay việc trồng xen hồ tiêu trong vườn cà phê là nhiều nhất, chỉ tính riêng ba tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai và Bình Phước đã có hơn 22 nghìn hecta.
Ngoài ra, diện tích trồng xen bơ ở ba tỉnh Đắk Lắk, Lâm Đồng và Gia Lai là 12.438 hecta; diện tích trồng xen sầu riêng của ba tỉnh Đắk Lắk, Lâm Đồng và Gia Lai là 10.089 hecta; diện tích trồng xen điều là 12.269 hecta, trong đó tỉnh Bình Phước có diện tích lớn nhất với 11.800 hecta.
Tại Đắk Lắk, mô hình trồng xen cây ăn quả, hồ tiêu… trong vườn cà phê tái canh hiện nay đang được các hộ dân áp dụng khá thành công. Tại các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn, tổng diện tích trồng xen trong vườn cà phê khoảng gần 40 nghìn hecta, chiếm 19,3% diện tích trồng cà phê toàn tỉnh. Theo đánh giá, việc trồng xen trong vườn cà phê đã mang lại hiệu quả kinh tế cao, tăng thu nhập trên một đơn vị diện tích canh tác, giúp sản xuất mang tính bền vững.
Qua đánh giá từ các mô hình cho thấy, việc trồng xen sầu riêng, bơ trong vườn cà phê cho thu nhập bình quân cao hơn gấp từ 3 đến 5 lần so với trồng thuần cà phê. Với thu nhập ổn định và trải đều trong năm giúp bà con nông dân có điều kiện đầu tư, chăm sóc, phát triển các vườn cà-phê trong thời gian tới. Còn trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, hiện nay cũng có hàng chục nghìn héc-ta bơ, sầu riêng, mắc ca, mít, hồng được trồng xen trong vườn cà phê.
Mặc dù trồng xen các loại cây khác nhưng năng suất cà phê bình quân vẫn đạt khá cao (3 tấn nhân/hecta); riêng trồng xen cây bơ, sầu riêng năng suất cà phê có thể đạt hơn 4 tấn nhân/hecta. So sánh hiệu quả kinh tế thì mô hình trồng xen sầu riêng và bơ cho hiệu quả kinh tế cao nhất (doanh thu 120 triệu đồng/hecta/năm); trồng xen hồ tiêu, hồng (từ 54 đến 67 triệu đồng/hecta/năm).
Tầm quan trọng của đa dạng hóa bền vững canh tác cà phê
Đa dạng hóa bền vững trong canh tác cà phê là một trong những chiến lược quan trọng để đảm bảo tương lai toàn ngành cà phê và hiện tại có rất nhiều nhà nước quan tâm đến vấn đề này. Trong đó, nông dân không chỉ trồng cà phê mà còn trồng các loại cây khác như cây ăn quả, cây lương thực, cây thuốc hoặc cây gỗ. Điều này có nhiều lợi ích cho nông dân, môi trường và ổn định ngành.
Đối với nông dân, đa dạng hoá bền vững giúp họ giảm rủi ro do bệnh dịch, giá cả thị trường hoặc thiên tai. Nông dân có thể tăng thu nhập từ các nguồn khác nhau, giảm chi phí sản xuất và nâng cao chất lượng cuộc sống. Ngoài ra, nó còn giúp trang trại tăng khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm thiểu đáng kể tác động của biến đổi khí hậu đối với việc sản xuất cà phê.
Đối với môi trường, việc đa dạng hoá sẽ góp phần làm giảm ô nhiễm môi trường. Đồng thời, nó cũng sẽ duy trì chức năng sinh thái và hấp thụ khí carbon, chống xói mòn đất, cải thiện độ phì nhiêu và khả năng thoát nước của đất. Bên cạnh đó, nó còn bảo vệ cây trồng khỏi các dịch bệnh tự nhiên. Thông qua cách trồng nhiều loại cây (xen canh), trang trại có thể được bảo vệ nhờ các rào cản vật lý giúp ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh. Điều này cũng thúc đẩy đa dạng sinh học, vì một số loại cây trồng khác giải phóng các sản phẩm phụ bổ sung cho sự phát triển của các loại cây trồng khác.
Không những thế, đa dạng hóa rất quan trọng đối với sự thành công của thương mại cà phê. Nhờ cân bằng hệ sinh thái và tài chính ổn định cho người sản xuất, các trang trại có thể duy trì và tăng cường năng suất, chất lượng và giá trị của cà phê. Nó cũng tạo điều kiện cho các hình thức hợp tác, liên kết và chia sẻ kinh nghiệm giữa các bên liên quan trong chuỗi giá trị.
Cà phê được trồng xen canh tại Xưởng rang xay cà phê Việt Thiên
Xưởng rang xay cà phê Việt Thiên (ZeMor Coffee) là một trong những công ty đi đầu trong phong trào uống cà phê sạch và nguyên chất tại Việt Nam. Vì thế nguyên liệu đầu vào luôn là một trong những tiêu chí quan trọng, được ZeMor Coffee ưu tiên hàng đầu. Để có những mẻ cà phê ngon và chất lượng, cà phê nhân xanh cũng phải là cà phê ngon và đạt tiêu chuẩn của Việt Thiên đề ra.
ZeMor Coffee sở hữu vùng nguyên liệu cà phê sạch theo tiêu chuẩn VietGap, cho ra đời những hạt cà phê nhân xanh chất lượng cao, phù hợp với những yêu cầu khắt khe mà xưởng rang xay Việt Thiên đề ra.
Những mẻ cà phê chất lượng được thu hoạch và đưa đến 3 nhà máy rộng hơn 10.000m2 của Việt Thiên để tiến hành công đoạn sơ chế, phân loại và rang xay chuyên biệt. Tại các nhà máy, từng hạt cà phê được đội ngũ kỹ thuật viên chọn lọc và chăm chút cho từng hạt cà phê. Để các hạt cà phê có thể đạt đủ độ ngon và thăng hoa, chúng đã trải qua một quá trình dài đầy khó khăn với sự chăm chút và tình yêu cà phê đến tận cùng của người nông dân.
Sử dụng máy rang hiện đại và công nghệ mới nhất, ZeMor Coffee mang đến cho người dùng những hạt cà phê ngon, sạch với hương vị cà phê nguyên bản nhất.
Hương thơm quyến rũ từ tách cà phê nguyên chất mang lại sẽ cho bạn biết rằng cà phê thật sự có thể thơm đến như thế. Và khi thưởng thức một tách, bạn sẽ hoàn toàn bị nó chinh phục. Là một người tiêu dùng, hãy ủng hộ các sản phẩm cà phê nguyên chất sạch và chất lượng từ vùng nguyên liệu sạch của Việt Thiên, bạn nhé!
Nếu như quán của bạn cần mua cà phê nguyên chất tại TpHCM có thể liên hệ với Xưởng Việt Thiên (ZeMor Coffee) qua Hotline:(028) 3716 6995 - 0938 020 266 hoặc Fanpage: ZeMor Coffee để nhận được tư vấn và mẫu thử miễn phí nhé!
